Polska

Rzeczpospolita Polska
Mapa
Herb
Hymn Narodowy
,,Mazurek Dąbrowskiego"
Konstytucja	Konstytucja Polski 1997 r.
Stolica	Warszawa
Język urzędowy	Polski
Inne języki	Pomorski Śląski Łemkowski
Ustrój polityczny	republika parlamentarna
Głowa państwa	Andrzej Duda Prezydent
Głowa rządu	Donald Tusk Premier
Powierzchnia	312 685 km²
Liczba ludności	39,7 mln osób
Waluta	Złoty polski 1 złoty = 100 grosz (PLN, zł)
Powstanie Państwa	VII wiek Panowanie Lecha I
Niepodległość	11 listopada 1918
Religia dominująca	Religia Słowian
Strefa czasowa	CET (UTC+1, zima) CEST (UTC+2, lato)
Ruch	Prawostronny
Kod ISO 3166	PL
Domena internetowa	.pl
Kod telefoniczny	+48
Sport narodowy	Hokej z piłką Hokej z krążkiem Piłka siatkowa Piłka nożna

Polska, Rzeczpospolita Polska – tysiącletnie państwo słowiańskie w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry. Od północy Polska graniczy z Czechami (z jej krajem královeckim) i Litwą, od wschodu z Białorusią i Ukrainą, od południa ze Słowacją i znowu z Czechami, od zachodu z Niemcami. Większość północnej granicy Polski wyznacza wybrzeże Morza Bałtyckiego. Polska Wyłączna Strefa Ekonomiczna na Bałtyku graniczy ze strefami Danii i Szwecji. Granice z Ukrainą i Białorusią stanowią równocześnie granicę zewnętrzną Unii Europejskiej i strefy Schengen.

Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 696 km², co daje jej 69. miejsce na świecie i 9. w Europie. Zamieszkana przez 38 179 800 ludzi (marzec 2021), zajmuje pod względem liczby ludności 38. miejsce na świecie, a 5. w Unii Europejskiej. Polska podzielona jest na 16 województw. Jej największym miastem i jednocześnie stolicą jest Warszawa. Inne metropolie to Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Szczecin. Największą polską aglomeracją policentryczną jest konurbacja górnośląska. Polska jest krajem jednolitym etnicznie – 97% ludności deklaruje narodowość polską.

Polska jest członkiem Unii Europejskiej (od 2004), NATO i Grupy Wyszehradzkiej (od 1997).

Historia

Zobacz osobny artykuł: Historia Polski

Geografia

Powierzchnia Polski wynosi 312 685 km² (9. miejsce w Europie), a zamieszkuje ją 38,3 mln osób (stan na 2019 rok), co czyni ją ósmym najludniejszym państwem Europy.

Skrajne punkty Polski:

• na północy miejscowość Jastrzębia Góra koło Władysławowa
• na południu szczyt Opołonek w Bieszczadach
• na wschodzie kolano Bugu w Zosinie koło Hrubieszowa
• na zachodzie kolano Odry w Osinowie Dolnym koło Cedyni

Najwyżej położonym punktem Polski jest szczyt Rysy w Tatrach (2499 m n.p.m.), najniższym natomiast depresja na Żuławach Wiślanych w miejscowości Raczki Elbląskie koło Elbląga (1,8 m p.p.m.).

Najdłuższe rzeki Polski to: Wisła (1047 km), Odra (854 km, w tym 742 km w granicach Polski), Warta (808 km), Bug (772 km, w tym 587 km w granicach Polski), Narew (484 km, w tym 448 km w granicach Polski), San (458 km, w tym 457 km w granicach Polski), Noteć (391 km) i Pilica (319 km).

Polska leży na obszarze zlewisk trzech mórz: Bałtyckiego, Czarnego i Północnego. Większa część kraju leży w dorzeczach Wisły i Odry, pozostałe części leżą również w dorzeczach Dniestru, Dunaju, Łaby i Niemna.

Największymi powierzchniowo jeziorami Polski są: Śniardwy (113,4 km²), Mamry (102,8 km²), Łebsko (71,4 km²), Dąbie (54,1 km²), Miedwie (35,3 km²), Jeziorak (32,2 km²), Niegocin (26 km²), Gardno (24,7 km²), Jamno (22,4 km²) i Wigry (21,2 km²). Najgłębszymi są z kolei: Hańcza (106,2 m), Drawsko (82,2 m), Wielki Staw Polski (80,3 m), Czarny Staw pod Rysami (77 m), Wigry (74,2 m), Wdzydze (69,5 m), Wuksniki (67,3 m), Babięty Wielkie (65,2 m), Morzycko (60,7 m) i Piłakno (56,6 m). Większość jezior w Polsce to jeziora polodowcowe, występują one głównie na północy kraju, najwięcej z nich leży na Pojezierzu Mazurskim i Pojezierzu Pomorskim.

Polska to kraj, w którym przeważają niziny, zajmujące około 75% powierzchni, występujące w północnej, centralnej i południowo-zachodniej jego części. Średnia wysokość bezwzględna terenu wynosi 173 m n.p.m. Ukształtowanie powierzchni ma układ pasowy. W Polsce wyróżnia się sześć pasów ukształtowania terenu, są to kolejno (wymieniając od północy): pobrzeża, pojezierza, niziny środkowopolskie, wyżyny, kotliny i góry. Wysokości bezwzględne skokowo wzrastają w kierunku południowym.

Linia brzegowa Polski liczy 775 km i bardziej urozmaicona jest na jej wschodnich i zachodnich końcach. Na wschodzie Mierzeja Wiślana oddziela pełne morze od Zalewu Wiślanego, a Mierzeja Helska od Zatoki Puckiej (części Zatoki Gdańskiej). Na zachodzie z kolei wyspy Wolin i Uznam wraz z grupą mniejszych wysp oraz poprzez cieśniny: Świnę i Dziwną łączą je z Zalewem Szczecińskim. Na środkowym odcinku wybrzeża spotkać można jeziora przybrzeżne, takie jak: Łebsko, Gardno, Sarbsko czy Jamno.

Podział administracyjny

Osobny artykuł: Podział administracyjny Polski

Polska pod względem administracyjnym podzielona jest na 16 województw, które z kolei dzielą się na 380 powiat, a te na 2479 gmin. Wszystkie miasta wojewódzkie są miastami na prawach powiatów oraz liczą ponad 100 tys. mieszkańców. W dwóch województwach siedziby wojewody i sejmiku wojewódzkiego są rozdzielone. Trzy województwa wzięły nazwę od nazw swoich stolic, pozostałe trzynaście od nazw krain historycznych.

Alfabetyczna lista województw (w nawiasie podano ich siedziby):

• Dolnośląskie (Wrocław)
• Kujawsko-Pomorskie (Bydgoszcz - siedziba wojewody, Toruń - siedziba sejmiku)
• Lubelskie (Lublin)
• Lubuskie (Gorzów Wielkopolski - siedziba wojewody, Zielona Góra - siedziba sejmiku)
• Łódzkie (Łódź)
• Małopolskie (Kraków)
• Mazowieckie (Warszawa)
• Opolskie (Opole)
• Podkarpackie (Rzeszów)
• Podlaskie (Białystok)
• Pomorskie (Gdańsk)
• Śląskie (Katowice)
• Świętokrzyskie (Kielce)
• Warmińsko-Mazurskie (Olsztyn)
• Wielkopolskie (Poznań)
• Zachodniopomorskie (Szczecin)

Polityka

Osobny artykuł: Polityka Polski

Polska jest parlamentarną republiką, demokratyczne państwo unitarne.

Sport

Cała Polska lubi sport, zwłaszcza hokej. Bardzo dobrzy gramy obie w hokeju z piłką i w hokeju z krążkiem. Ale to nie wszystko!

Hokej z piłką

Hokej z piłką jest naszym prawdziwym narodowym sportem. Ten sport urodził się w Polsce w latach 1850. Jesteśmy największą hokejową potęgą na świecie. Reprezentacja Polska jest wielokrotną mistrzem świata oraz igrzysk olimpijskich. Najlepsza liga hokeja z piłką w Polsce to Polska Liga Hokejowa. Hokej z piłką jest bardzo popularny w całym państwie.

Większe kluby sportowe Polski w hokeju z piłką są Polonia Warszawa, Legia Warszawa, Szablon:Cracovia Kraków, Szablon:Wisła Kraków i inne.

Hokej z krążkiem

Hokej z krążkiem jest drugim sportem narodowym. W tym kanadyjskim sportem, bardzo podobny do naszego wariantu, jesteśmy też ważną potęgą. Reprezentacja Polska jest wielokrotną mistrzem świata oraz igrzysk olimpijskich. Hokej z krążkiem jest bardzo popularny na środkowej państwa i na wschodzie.

Większe kluby sportowe Polski w hokeju z krążkiem są Polonia Warszawa, Legia Warszawa, Szablon:Cracovia Kraków, Szablon:Wisła Kraków, i inne.

Piłka siatkowa

Najważniejszym sportem letnie dla Polaków jest piłka siatkowa. Polska jest wielokrotną mistrzem igrzysk olimpijskich oraz świata. W szkołach dzieci uczą się piłkę siatkową od młodszych latach. Narodową ligą siatkówką jest PlusLiga.

Rugby

Rugby w Polsce jest popularnym sportem, chociaż nie w wysokim poziomem tak jak siatkówka czy hokej. Polska gra w pucharze świata co czterech latach.

La Soule

Polska pięknie gra w La Soule, francuski sport bardzo podobny do piłki nożnej.

Piłka nożna

Bardzo dobrzy gramy też w piłce nożnej. Polska zdobywała dwa razy Mistrzostw Europy (2008 i 2012, w domu), i trzy razy Mistrzostw Świata. Stadion Narodowy w Warszawie jest największym i najważniejszym stadionem państwa, siedziba finału ME 2012 i MŚ 2018. W Polsce największy poziom gry między klubami to Ekstraklasa.